Phân bổ lại vắc xin
Trong bối cảnh các biến thể mới của vi rút SARS-CoV-2 vẫn tiếp tục xuất hiện, sẽ không mấy ngạc nhiên nếu các liều vắc xin sắp hết hạn hoặc kém hiệu quả hơn ở một số nơi trên thế giới (do biến thể của vi rút) có thể đột nhiên dư dôi với số lượng lớn và sẵn sàng để phân bổ lại cho nước khác.
Một số tổ chức hiện đang thực hiện việc phân phối lại này một cách hiệu quả. Chẳng hạn như Cơ chế COVAX do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Liên minh đổi mới sáng tạo sẵn sàng cho dịch bệnh (CEPI) và Gavi đồng sáng lập từ năm 2020, nhằm đảm bảo vắc xin COVID-19 cho người dân trên toàn thế giới, trong đó các nước giàu sẽ hỗ trợ chi phí cho các nước nghèo hơn.
Cơ chế này dự kiến sẽ phân phối đủ vắc xin để bảo vệ ít nhất 20% dân số ở 92 quốc gia có thu nhập thấp hoặc trung bình, bắt đầu từ nhân viên y tế và các nhóm dễ bị tổn thương nhất. Mục tiêu ban đầu của COVAX là cung cấp 2 tỉ liều vắc xin trên toàn thế giới vào năm 2021 và 1,8 tỉ liều cho 92 quốc gia thu nhập thấp vào đầu năm 2022.
Giám đốc Điều hành UNICEF Henrietta Fore từng kêu gọi các nước giàu đầu tư hào phóng vào COVAX và quyên tặng những liều vắc xin dư thừa, vì đó là cách duy nhất để chấm dứt đại dịch và đưa "nền kinh tế toàn cầu trở lại với guồng quay".
Từng chính phủ sẽ đóng vai trò tiên quyết trong việc hiện thực hóa phân bổ lại vắc xin. Nhiều khía cạnh, trong đó có các mục tiêu chính sách đối ngoại của từng quốc gia, sẽ giữ vai trò quyết định về số lượng bao nhiêu liều vắc xin sẽ được phân phối cho quốc gia nào. Tùy vào từng loại vắc xin, hạ tầng sẵn có để bảo quản vắc xin cũng là một yếu tố rất quan trọng khi xem xét phân bổ lại vắc xin từ các nước phát triển sang các nước đang phát triển.
Trên thực tế, nhiều chuyên gia đã nhận định rằng các nước giàu sẽ hưởng nhiều lợi ích trực tiếp từ việc tiêm chủng cho người dân ở các nước nghèo hơn, vì điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và giao thương, đồng thời giảm nguy cơ xuất hiện các biến thể mới đe dọa sức khỏe cộng đồng tại những nước giàu đã được tiêm chủng rộng rãi.
Điều cốt yếu là các quốc gia, đặc biệt là các nước có thu nhập cao, phải hỗ trợ nhiều hơn cho các nước có thu nhập thấp, để dân chúng trên toàn thế giới được tiêm chủng càng sớm càng tốt. Từ đó, hy vọng cuộc sống có thể dần chuyển sang trạng thái bình thường mới nơi doanh nghiệp có thể phát triển mạnh mẽ trở lại, kinh tế tăng tưởng, mức sống tăng lên, cũng như hòa bình và hòa hợp có thể tồn tại giữa các quốc gia.
Bài: Tiến sĩ Majo George, Giảng viên Khoa Kinh doanh và Quản trị, Đại học RMIT
