Nhìn về tương lai của metaverse

Nhìn về tương lai của metaverse

Tranh luận xung quanh sự “tàn lụi” của metaverse đã thu hút được nhiều chú ý trong thời gian qua. Nhưng đây có thực sự là cái kết cho ý tưởng đột phá này?

Sự ra đời của metaverse vài năm trước từng được kỳ vọng sẽ mở ra kỷ nguyên mới về kết nối xã hội.

Metaverse có thể tồn tại ở dạng thức thế giới ảo toàn phần – tương tự một hệ thống thực tế ảo (VR), hoặc thế giới ảo bán phần – tích hợp thực tế tăng cường (AR) vào bối cảnh thế giới thực.

Với vai trò là bản “song sinh kỹ thuật số” của thế giới thực, metaverse được ứng dụng ở nhiều khía cạnh khác nhau trong cuộc sống, bao gồm công việc, học tập, giải trí, hoạt động kinh tế, chính trị và thậm chí là tái tạo các thảm họa thiên nhiên cho mục đích phòng chống thiên tai.

Tuy nhiên, việc một số dự án lớn bị chấm dứt gần đây đã làm dấy lên tranh luận rằng liệu metaverse có sớm bị “khai tử”.

Tháng 3/2023, Microsoft đóng cửa nền tảng không gian làm việc ảo AltSpaceVR sau khi sa thải 100 thành viên của dự án metaverse công nghiệp. Disney cũng giải thể bộ phận metaverse vào tháng 3 vừa qua. Mark Zuckerberg, một trong những người từng ủng hộ mạnh mẽ nhất cho metaverse, thì được cho là đang chuyển trọng tâm của doanh nghiệp mình sang trí tuệ nhân tạo thay vì metaverse.

người dùng metaverse Metaverse có thể tồn tại ở dạng thức thế giới ảo toàn phần hoặc bán phần (Hình: Gorodenkoff – stock.adobe.com)

Theo Tiến sĩ Võ Thị Hồng Diễm, Giảng viên ngành Kinh doanh trên ứng dụng blockchain tại Đại học RMIT, metaverse đã gặp phải một số thách thức kể từ khi mới ra đời.

“Một vấn đề chính là hạn chế về công nghệ. Các công nghệ hiện tại có thể gặp khó khăn trong việc mang lại trải nghiệm hoàn toàn chân thực và liền mạch do những hạn chế liên quan đến sức mạnh xử lý của máy vi tính và băng thông”, Tiến sĩ Diễm nói.

“Hơn nữa, khả năng tiếp cận và giá thành của phần cứng cần thiết như kính VR/AR và mạng internet tốc độ cao cũng có thể cản trở áp dụng rộng rãi metaverse”.

Một thách thức quan trọng khác là nguy cơ phân mảnh trong metaverse. Về vấn đề này, Tiến sĩ Diễm giải thích: “Các nền tảng có thể phát triển phiên bản metaverse của riêng mình, dẫn đến sự cô lập và vấn đề về khả năng tương tác giữa các nền tảng khác nhau. Điều này cản trở việc hiện thực hóa một vũ trụ ảo thống nhất. Các lãnh đạo trong ngành và những gã khổng lồ công nghệ đã nhận ra vấn đề này và họ đang vận động xác lập các tiêu chuẩn mở và tăng khả năng tương tác để đảm bảo trải nghiệm thống nhất”.

Trong khi đó, Thạc sĩ Hà Xuân Sơn, Giảng viên ngành Kinh doanh trên ứng dụng blockchain tại Đại học RMIT, nhấn mạnh các vấn đề liên quan đến danh tính gây quan ngại cho người dùng tiềm năng và cản trở việc áp dụng rộng rãi.

Thạc sĩ Sơn cho biết: “Khái niệm danh tính trong thế giới kỹ thuật số – nơi người dùng thường tương tác thông qua hình đại diện (avatar) – đặt ra câu hỏi về quyền pháp lý và quyền công dân kỹ thuật số. Những lo ngại về quyền riêng tư, hoạt động giám sát và khả năng gây nghiện cũng được nêu lên khi bàn về tính chân thực của metaverse”.

Tiến sĩ Võ Thị Hồng Diễm và Thạc sĩ Hà Xuân Sơn Giảng viên ngành Kinh doanh trên ứng dụng blockchain Đại học RMIT, Tiến sĩ Võ Thị Hồng Diễm (trái) và Thạc sĩ Hà Xuân Sơn (phải).

Tuy nhiên, những người ủng hộ metaverse cho rằng các báo cáo về sự sụp đổ của metaverse đã bị phóng đại quá mức. Họ chỉ ra rằng công nghệ này vẫn đang tiếp tục phát triển, mối quan tâm của các doanh nghiệp vẫn cao, và tiềm năng định hình lại cách mọi người tương tác với không gian kỹ thuật số vẫn hiện hữu. Thay vì là một khái niệm đang chết dần, metaverse được coi là đang ở giai đoạn sơ khai, cần khám phá và phát triển thêm.

Tiến sĩ Diễm nhận xét: “Các quan điểm trái chiều về sự sụp đổ của metaverse nêu bật yêu cầu phải tiếp tục nghiên cứu, đổi mới và xây dựng cách tiếp cận bài bản để giải quyết các vấn đề về đạo đức”.

“Khi metaverse tiếp tục phát triển, nó sẽ phải vượt qua những thách thức và chỉ trích nêu trên để khai phá toàn bộ tiềm năng của mình”.

“Đồng thời, củng cố năng lực người dùng thông qua giáo dục và kiến thức kỹ năng số là điều thiết yếu để duy trì một môi trường an toàn và lấy người dùng làm trung tâm”, Tiến sĩ Diễm nói.

Thạc sĩ Sơn chia sẻ thêm: “Những trở ngại và chỉ trích mà metaverse hiện đang phải đối mặt không khác gì những thách thức mà nhiều công nghệ mới nổi trước đây từng gặp phải khi vừa hình thành. Tôi cho rằng còn rất nhiều khả năng chưa được khám phá và khai thác”.

“Metaverse đang trải qua giai đoạn đánh giá lại và điều chỉnh cần thiết. Bằng cách giải quyết từng thách thức và tư duy lại về từng khả năng, chúng ta có thể sẽ được đón nhận một metaverse không chỉ khả thi về mặt công nghệ mà còn có lợi về mặt xã hội trong tương lai”, ông kết luận.

Một phiên bản của bài viết này đã được đăng trên Vietnam Investment Review.

Hình đầu trang: athitat – stock.adobe.com | Hình thumbnail: Digilife – stock.adobe.com

Bài: Hoàng Minh Ngọc

04/07/2023

Share

  • Kỹ thuật số
Tìm hiểu thêm

Tin tức liên quan

Green manufacturing plants

AI có thể mở ra chuỗi giá trị bền vững cho ngành sản xuất Việt Nam
Icon / Small / Calendar Created with Sketch. 01/08/2025

Doanh nghiệp sản xuất Việt Nam có thể tận dụng AI để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, giảm thiểu chất thải và xây dựng chuỗi cung ứng bền vững. Phó giáo sư Phạm Công Hiệp (Đại học RMIT) giải thích cách thức thực hiện.

RMIT and AACSB logos

Khoa Kinh doanh RMIT Việt Nam ghi dấu ấn với chứng nhận kiểm định AACSB
Icon / Small / Calendar Created with Sketch. 30/07/2025

Khoa Kinh doanh Đại học RMIT Việt Nam, cùng với các đơn vị đào tạo kinh doanh và quản trị khác thuộc Phân viện Kinh doanh và Luật của Đại học RMIT, đã trở thành khoa kinh doanh đầu tiên tại một trường đại học ở Việt Nam đạt chứng nhận kiểm định AACSB.

news-thumbnail-reverse-mentoring-when-young-minds-lead-from-behind.jpeg

Mentoring ngược: Khi lãnh đạo học hỏi từ Gen Z
Icon / Small / Calendar Created with Sketch. 29/07/2025

Mentoring ngược đang đảo chiều vai trò truyền thống, trao quyền cho người trẻ dẫn dắt và tái định nghĩa cách lãnh đạo, học hỏi và đổi mới trong môi trường làm việc hiện đại.

Two computer programmers coding

Bước tiến mới trong nỗ lực tự chủ công nghệ của Việt Nam
Icon / Small / Calendar Created with Sketch. 24/07/2025

Liệu Việt Nam có thể giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài và xây dựng nền kinh tế số vững mạnh với Luật Công nghiệp công nghệ số mới ban hành?

Xem thêm +