CIMI 2025 – Bức tranh toàn cầu về đô thị thông minh và bền vững

CIMI 2025 – Bức tranh toàn cầu về đô thị thông minh và bền vững

Cities in Motion Index (CIMI) là báo cáo được đánh giá cao trong lĩnh vực xếp hạng thành phố thông minh và bền vững toàn cầu do Trường Kinh doanh IESE (Đại học Navarra, Tây Ban Nha) công bố.

Giáo sư Nguyễn Quang Trung

Đồng lãnh đạo Trung tâm Thành phố Thông minh và Bền vững RMIT

Tiến sĩ Phan Hoàng Điệp

Nghiên cứu sinh

Báo cáo năm nay (CIMI 2025) cũng là lần xuất bản thứ 10 và đồng thời đánh dấu một cột mốc quan trọng của xếp hạng này. CIMI 2025 phân tích 183 thành phố (trong đó có 85 thủ đô) dựa trên 9 trụ cột chính và 113 chỉ số thành phần, bao gồm: Kinh tế, Giao thông - Vận tải, Công nghệ, Môi trường, Quy hoạch đô thị, Hồ sơ quốc tế, Nhân lực, Quản trị và Gắn kết xã hội.

Share

Những thay đổi đáng chú ý trong CIMI 2025

  • Kinh tế: Dữ liệu dân số và GDP được cập nhật để phản ánh đúng hơn tác động của lạm phát và biến động toàn cầu
  • Gắn kết xã hội: Lần đầu tiên bổ sung các chỉ số đo lường an toàn và cơ hội lãnh đạo cho phụ nữ
  • Môi trường: Thêm dữ liệu về không gian xanh và mức độ sử dụng năng lượng tái tạo
  • Công nghệ: Đưa vào đánh giá vùng phủ sóng 4G/5G - nền tảng cho chuyển đổi số
  • Giao thông - Vận tải: Bổ sung các chỉ số đo lường khả năng tiếp cận giao thông công cộng

Do có nhiều cập nhật về phương pháp luận và dữ liệu, kết quả trong báo cáo năm nay không nên so sánh trực tiếp với các năm trước mà nên xem như là hiện trạng phát triển của các thành phố ở thời điểm hiện tại.

TP. HCM – Đại diện duy nhất của Việt Nam và ở vị trí khiêm tốn

TP. HCM tiếp tục là thành phố duy nhất của Việt Nam được chọn trong báo cáo CIMI 2025. Năm nay, TP. HCM đứng vị trí 132/183, thuộc nhóm có điểm số thấp (Low performance - điểm CIMI dưới 45).

Trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, có nhiều thành phố xếp hạng cao hơn đáng kể, như:

Top 30

Tokyo (4), Singapore (9), Seoul (11), Melbourne (16), Sydney (19), Bắc Kinh (21), và Thượng Hải (27)

Top 50

Hong Kong (33) và Đài Bắc (35)

Dưới Top 100 nhưng cao hơn TP. HCM

Kuala Lumpur (104) và Bangkok (121)

Một số hạn chế chính của TP. HCM

  • Chất lượng không khí kém (162/183), quy hoạch đô thị yếu (166/183), hệ thống giao thông chưa hiệu quả (130/183)
  • Người dân lo ngại nhất về kẹt xe (59%), ô nhiễm không khí (55%) và giá nhà (45%)
  • Về công nghệ - dữ liệu: nền tảng số còn phân mảnh, chia sẻ dữ liệu còn hạn chế
  • Về quản trị: còn thiếu minh bạch và thiếu kênh tương tác hiệu quả giữa chính quyền và người dân
  • Về môi trường: không gian xanh hạn chế và khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu còn thấp

Những điểm sáng đáng ghi nhận

Dù còn nhiều hạn chế, TP. HCM vẫn có một số lợi thế quan trọng:

Về hạ tầng số

Mạng 5G có thể được triển khai toàn thành phố trong năm 2025

Về ứng dụng công nghệ

Thành phố có tiềm năng lớn dựa trên nền tảng của các ứng dụng như Công dân số và nhiều dịch vụ công trực tuyến khác

Về nhân lực

Lực lượng nhân sự năng động, trẻ và có năng lực số vượt trội so với các địa phương khác

Về chiến lược dữ liệu

Quyết tâm lãnh đạo về chuyển đổi số đã và đang đặt nền móng tốt cho một đô thị thông minh

Thách thức không chỉ là của TP. HCM mà của toàn quốc

Trong bối cảnh TP. HCM đang bước vào giai đoạn mở rộng quy mô đô thị, thứ hạng khiêm tốn này cũng là một cơ hội tốt để thức tỉnh và định hình lại mô hình siêu đô thị thông minh - bền vững.

Ngoài TP. HCM, CIMI 2025 cũng gửi một thông điệp cảnh báo rõ ràng cho nhiều thành phố khác tại Việt Nam: nếu không tái thiết, không quy hoạch bài bản, không đầu tư vào hạ tầng số, hạ tầng nhân lực, quản trị hiện đại và môi trường sống bền vững thì các thành phố sẽ tiếp tục tụt hậu xa trong cuộc đua khu vực và toàn cầu.

Những bảng xếp hạng quốc tế đáng chú ý khác

Ngoài CIMI, trên thế giới còn có nhiều bảng xếp hạng uy tín khác mà giới nghiên cứu, doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách có thể tham khảo:

Khảo sát của chúng tôi cho thấy, trong hầu hết các bảng xếp hạng này, các thành phố Việt Nam thường nằm ở nửa dưới bảng xếp hạng. Điều đó phản ánh khoảng cách phát triển đáng kể giữa Việt Nam và các nước trong lĩnh vực đô thị thông minh và bền vững.

Lãnh đạo là quyết định, người dân là trung tâm, công nghệ và dữ liệu là nền tảng, doanh nghiệp là đối tác

Để hiện thực hóa tầm nhìn về những thành phố thông minh, bền vững và đáng sống - nơi có môi trường trong lành, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phát triển đầy đủ, công bằng cho mọi người và phát triển bền vững - Việt Nam cần những hành động hiệu quả, có hệ thống và đồng bộ từ nhiều phía.

Mô hình hợp tác ba bên (Triple Helix) giữa chính phủ, doanh nghiệp và khối đại học/viện nghiên cứu chính là nền móng để hiện thực hóa điều đó. Trong mô hình này:

  • Lãnh đạo chính phủ và thành phố giữ vai trò then chốt trong việc định hướng, ra quyết định và dẫn dắt quá trình chuyển đổi (lớn hơn thay đổi)
  • Người dân được đặt ở trung tâm - là đối tượng phục vụ chính và là động lực phát triển bền vững của mọi chính sách và sáng kiến
  • Công nghệ và dữ liệu tạo nên nền tảng vững chắc, hỗ trợ các quyết định dựa trên dữ liệu thực tế, gia tăng tốc độ, độ chính xác và khả năng thích ứng
  • Doanh nghiệp đóng vai trò là đối tác đồng hành, không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn cùng kiến tạo các giải pháp phục vụ cộng đồng và bảo vệ môi trường

Kết luận

Việc xếp hạng đô thị không nên được nhìn nhận đơn thuần như một cuộc chạy đua về chỉ số. Đằng sau mỗi con số là sự phản ánh sâu sắc về mức độ hài lòng của người dân, sức hấp dẫn với nhà đầu tư, khả năng thu hút và giữ chân nhân tài, du khách quốc tế, cũng như tiềm năng tổ chức các sự kiện quốc tế lớn. Quan trọng hơn cả, đó là thước đo chất lượng sống thực sự của một thành phố hiện đại.

Các bảng xếp hạng như Cities in Motion Index (CIMI) không chỉ là công cụ đo lường mà còn là tấm gương phản chiếu, giúp các đô thị Việt Nam nhìn lại chính mình, nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và từ đó xây dựng chiến lược phát triển một cách chủ động, toàn diện và bền vững hơn trong hành trình hướng tới tương lai.

Related news