Có những khoảnh khắc bỗng chốc thay đổi cả thế giới của ta, bắt đầu từ một người hay một câu nói giản đơn. Với tôi, khoảnh khắc ấy đến khi tôi 18 tuổi, vừa tốt nghiệp cấp ba, ngồi trong lớp tiếng Anh Level 7 tại RMIT. Giống như nhiều người trong chúng ta lớn lên trong hệ thống giáo dục Việt Nam hơn 12 năm, việc chia sẻ ý kiến đồng nghĩa với việc phải giơ tay, chờ được gọi, đứng lên rồi mới được nói. Và tôi đã làm đúng như vậy, một thói quen ăn sâu suốt 12 năm.
Thầy Sean, giáo viên của chúng tôi, đã để ý. Thầy yêu cầu tôi ở lại sau giờ học. Tim tôi đập thình thịch vì sợ rằng mình đã nói sai điều gì đó. Nhưng những gì thầy Sean nói tiếp theo, tôi sẽ không bao giờ quên:
Em không cần phải giơ tay để được nói. Em cũng không cần phải đứng lên để phát biểu. Cuộc đời này là của em. Ý kiến đó là của em. Và quyền được nói lên quan điểm cũng thuộc về em. Nếu em muốn nói gì, chỉ cần nói ra, người khác có trách nhiệm phải lắng nghe.
Đó là lần đầu tiên có ai đó nói với tôi rằng tôi có quyền được lên tiếng. Trong khoảnh khắc ấy, một nhận thức sâu sắc bừng sáng: nếu tôi muốn điều gì cho chính mình, tôi không cần xin phép ai cả. Câu nói ấy đã thắp lên ngọn lửa đầu tiên của sự thay đổi trong đời tôi - can đảm bảo vệ ý kiến của chính mình, không chỉ biết theo đám đông.
Kể từ ngày đó, tôi chọn ngành Logistics và Quản lý Chuỗi cung ứng, dù ai đó thì thầm rằng đó không phải lĩnh vực dành cho con gái. Kể từ ngày đó, tôi biết mình có thể chuyển từ ngành vận tải biển sang ngành công nghiệp game đầy năng động, chỉ vì đó là điều tôi yêu thích, bất chấp những ai ca ngợi sự uy tín và ổn định của vị trí thực tập sinh quản lý. Kể từ ngày đó, tôi nộp đơn vào chương trình MBA của RMIT và nhận học bổng cao nhất, dù người ta bảo học cao không dành cho phụ nữ. Và kể từ ngày đó, tôi tự hào làm việc như một Nhà sản xuất game nữ, phá vỡ định kiến ngành này do nam giới thống trị và phụ nữ như tôi không thể đạt được thành tựu.
Bạn biết không? Tôi đã tham gia sản xuất nhiều game AAA. Tên tôi có trong danh sách nhà sản xuất của Microsoft Flight Simulator. Cùng đội ngũ tuyệt vời của mình, chúng tôi đã chiến thắng giải YSEALI Game Changers và làm nên lịch sử khi là đội Việt Nam đầu tiên và duy nhất tham dự Level Up KL 2023, nơi chúng tôi chia sẻ về game di động. Tôi cũng là đại sứ cho Women in Games, cất lên tiếng nói của mình để cho thấy phụ nữ có thể phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực này.
Tất cả những khoảnh khắc ấy, dù lớn hay nhỏ, là minh chứng lặng lẽ của riêng tôi - chứng minh với bản thân, và có lẽ với mọi người, rằng tôi có thể nói ra mà không cần chờ xin phép. Tôi có thể định hình cuộc đời mình mà không phải chờ lượt được phê duyệt. Và tôi ở đây, để truyền lại thông điệp không thể quên của thầy Sean: "Em có thể lên tiếng bất cứ khi nào muốn. Em không cần giơ tay hay chờ sự cho phép nào để nói ra ý kiến của mình."
Có ai đó từng nói rằng bạn có thể chia sẻ suy nghĩ mà không cần giơ tay, giống như thầy Sean chưa?